De wereld is vaak onder te verdelen in twee soorten mensen. Je hebt mannen en vrouwen. Linkshandigen en rechtshandigen. PC gebruikers en Apple gebruikers. En mensen die ‘de paper’ zeggen, versus mensen die ‘het paper’ zeggen.
Engels leenwoord
Paper is een Engels leenwoord dat we klakkeloos van onze westerburen hebben overgenomen. Dat is niet ongebruikelijk in de wetenschap waar de voertaal toch veelal het Engels is. U begrijpt dat de term paper dan ook meerdere malen per dag over onze lippen (of uit onze vingertoppen) rolt. Het is daarom des te verbazingwekkender dat er geen consensus lijkt te bestaan over het geslacht van dit woord: is paper vrouwelijk, mannelijk, of onzijdig?
Het papier
De Nederlandstalige synoniemen van paper beslaan alle geslachten. Zo spreken we van ‘de nota’ (m/v) en ‘de verhandeling’ (v), maar ‘het werkstuk’ (o) en ‘het artikel’ (o). Nemen we de vertaling nog letterlijker, dan komen we zeker in de onzijdige hoek terecht: het is ‘het papier’, niet ‘de papier’. Voor het onzijdige kamp in dit debat is de conclusie hiermee duidelijk: paper is een onzijdig woord, dat wordt aangeduid met ‘het’, en waarnaar we verwijzen met ‘dit/dat’, ‘elk’, en ‘ons’.
Mannelijk
Brrrrrrr. Ik krijg er de kriebels van. In mijn eigen wetenschappelijke omgeving voeren ‘het’-voorstanders duidelijk de boventoon. Maar zoals een lid van een minderheidsgroep betaamt, laat ik mij als ‘de’-voorstander niet in een hoek drijven. Laten we de experts er eens op naslaan. Volgens de Woordenlijst Nederlandse Taal, waarin de officiële spelling van het Nederlands is vastgelegd, is paper een mannelijk woord. U leest het goed: het is ‘dé paper’ (en ‘deze’, ‘elke’, en ‘onze’ paper). Dezelfde conclusie wordt getrokken in verscheidene andere bronnen. Dat is één-nul voor het ‘de’-kamp!
Onzijdig
Is het dan bij niemand in het ‘het’-kamp opgekomen om eens in het woordenboek te kijken? Vast wel. Er moet dus een reden zijn voor hun persistentie. En die is er. Het Genootschap Onze Taal stelt dat het geslacht van Engelse leenwoorden zoals paper vaak moeilijk te bepalen is. In principe zijn Engelse leenwoorden mannelijk, maar daarvan kan worden afgeweken wanneer de betekenis overeenkomt met een onzijdig Nederlands woord. Zoals het papier. Het werkstuk. Of het artikel. Grom. Eén-één.
Een compromis
De bottom-line (nee, niet het bottom-line) is dat de taalkundige experts verdeeld zijn in hun meningen: sommigen zeggen dat paper een mannelijk woord is, anderen suggereren een onzijdige aanduiding. En zoals zo vaak zoeken we de oplossing maar in een compromis. Volgens het alom gerespecteerde van Dale Woordenboek kan paper namelijk zowel mannelijk als onzijdig zijn, dus ‘de’ én ‘het’. Iedereen tevreden. Hoe Nederlands eigenlijk.
Esther van Leeuwen 
Geef je mij de paper even door? Ik vermoed dat mensen de paper goed vinden klinken vanwege de peper.
Ik vermoed van niet, Daniël.
Eerder integendeel, lijkt me. Dat je ‘het paper’ zegt om verwarring te voorkomen.
Is er nog een inhoudelijke reden waarom het ‘de paper’ zou zijn buiten ‘het boekje zegt dat het moet’? Ik lees voor ‘het paper’ hier wel daadwerkelijke argumenten, maar voor ‘de paper’ alleen een prescriptief argument van autoriteit.
Mee eens met hierboven. Ik was eigenlijk in de veronderstelling dat de letterlijke vertaling van ‘het papier’ zorgde voor een twee-één.
Mij lijkt het dat “de paper” ook wordt gezegd op basis van dat het klinkt als “the paper”. Dat terwijl het inderdaad botst met “de peper” zoals hierboven wordt genoemd en dat het eigenlijk afgeleid is van het papier. Mijn voorkeur gaat daarom uit naar “het paper”. Er zijn echter wel steeds meer sites die het als mannelijk omschrijven, hoewel het dus eigenlijk allebei mag van Van Dale.